یکی از چالش‌های بزرگی که در حوزه برون‌رفت از بحران ناترازی برق برای سرمایه‌گذاران بخش نیروگاهی به وجود آمده، دشواری‌های تأمین مالی است.
یکی از چالش‌های بزرگی که در حوزه برون‌رفت از بحران ناترازی برق برای سرمایه‌گذاران بخش نیروگاهی به وجود آمده، دشواری‌های تأمین مالی است. بر اساس بررسی‌ها، رفع ناترازی 17 تا 20 هزار مگاواتی که در حال حاضر در کشور وجود دارد، نیازمند 9.5 میلیارد یورو سرمایه است. عدد بزرگی که بدون یافتن سازوکار مناسب برای تأمین مالی، نمی‌توان به آن رسید. همچنین، رفع این کسری برق نیازمند 10 سال زمان است و نیروگاه‌سازی نیاز به برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و بهبود فضای کسب‌وکار نیروگاهی دارد. محسن امیری، عضو هیأت مدیره گروه مپنا و مدیرعامل شرکت مدیریت نیروگاهی ایرانیان مپنا توضیحات بیشتری در این باره داده است.
شرکت مپنا به منظور احداث نیروگاه‌های حرارتی تأسیس شده و در دهه 70 موفق شد تکنولوژی ساخت توربین‌های گازی را در اختیار بگیرد. در بحث داخلی‌سازی، برخی از مواد یا مواردی که برای ساخت تجهیزات مانند پره نیاز است، توجیه اقتصادی ندارد که داخل ایران تولید شود. بنابراین این مواد اولیه را مانند اغلب کشورها وارد می‌کنیم.
چندین سال است که بیشتر واردات تجهیزات مربوط به ساخت نیروگاه‌ها از چین صورت می‌گیرد. علاوه بر چین، در برخی موارد واردات از آلمان، فرانسه و اسپانیا نیز انجام می‌شود. شرکت مپنا تکنولوژی زیمنس را دارد و ممکن است نتوانیم صد درصد محصولات خود را از چین وارد کنیم. قابلیت ساخت تجهیزات نیروگاهی در کشور وجود دارد اما به علت عدم دسترسی به تکنولوژی، قیمت تمام شده بسیار بالاست.
بر اساس آمار دولت، با 17 تا 20 هزار مگاوات ناترازی برق مواجه هستیم که برای برطرف کردن آن به 120 واحد توربین گازی و بخار در بخش نیروگاه‌های حرارتی نیازمندیم. برای این امر 40 واحد توربین بخار نیاز است که حدود 6 میلیارد یورو سرمایه‌گذاری باید صورت گیرد. همچنین 80 توربین گازی نیازمند حدود 3.5 میلیارد یورو سرمایه است.
اگر همین الان شروع به کار کنیم و به طور کامل تأمین مالی صورت گیرد، بین 7 تا 10 سال زمان نیاز است تا بتوانیم این کسری را جبران کنیم. به علت وارداتی بودن بخشی از تجهیزات و مواد اولیه احداث نیروگاه‌ها، برای تسریع روند حرکتی باید تأمین ارز و رفع مشکلات FATF در اولویت اقدامات قرار گیرد. در صورت توجه به احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر، سرعت احداث بالاتر خواهد بود. بر اساس دستورالعمل‌های جدید، برای ساخت یک نیروگاه خورشیدی 100 مگاواتی حدوداً یک سال زمان نیاز است.
در نیروگاه‌های حرارتی، تأمین سوخت و تأمین مالی از چالش‌های اصلی است. برنامه‌هایی برای آینده وجود دارد که اگر اجرا شوند، مشکل تأمین سوخت نیروگاه‌ها حل خواهد شد. بخش خصوصی معمولاً 20 درصد سرمایه مورد نیاز و باقی مانده را به صورت تسهیلات تأمین می‌کند. بدهی‌های سنگین دولت به بخش خصوصی موجب بی‌اعتمادی و کاهش سرمایه‌گذاری شده است. با وجود اینکه این بدهی‌ها با تأخیر پرداخت می‌شود، سودی به آنها تعلق نمی‌گیرد.
مپنا به عنوان بازوی دولت در رفع ناترازی برق حضور داشته است و برنامه‌های خوبی ارائه کرده‌ایم. در بحث تجدیدپذیرها، 155 مگاوات نیروگاه بادی و دو مگاوات نیروگاه خورشیدی نصب کرده‌ایم و تفاهم‌نامه‌هایی با وزارت نیرو امضا شده که به علت نبود نقدینگی به قرارداد نرسیده‌اند. در حال حاضر، دو واحد بخار در نیروگاه عسلویه و نیروگاه فردوسی مشهد در حال نصب است.
مجموعه مپنا بالغ بر 130 هزار میلیارد تومان از دولت طلب دارد. دولت باید این نقدینگی را تأمین کند تا مپنا بتواند به واردات تجهیزات خود اقدام کند و لوازم مورد نیاز تولیدات خود را تأمین کند. عدم پرداخت به موقع مطالبات، مشکلاتی را برای مپنا ایجاد کرده است.
