مواضع رئیس جمهور آمریکا در شب امضای بازگشت «اجرای سختگیرانه فشار حداکثری»، فرامتنی به نمایش گذاشت که کمتر مورد توجه قرار گرفت؛ شبی که ترامپ فضاسازی نخبگان و رسانه‌های آمریکایی را در هم شکست.
ایران ضعیف نیست؛ آنها در حال حاضر بسیار قدرتمند هستند.» این جمله دونالد ترامپ در دفتر کارش درست در لحظه ای که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل کنارش نشسته بود پیام قدرتمندی از سوی رئیس جمهور آمریکا بود که روایت رایج چند ماه اخیر را در هم شکست. نه تنها این موضع که تمام آنچه ترامپ درباره ایران به زبان آورد برای ناظران بین المللی و به خصوص ساختار سیاسی یا به اصطلاح «استبلیشمنت» آمریکا تکان دهنده و بهت آور بود.
طی ۳ ماه گذشته روایت غالب در رسانه‌ها و اندیشکده‌های آمریکایی حول محور «تضعیف بی سابقه ایران» چرخیده است، با این گزاره تلاش شده است برای رئیس جمهور آمریکا ذهنیتی ساخته شود که می‌توان با وارد ساختن یک ضربه شدید کار ایران را یکسره کرد. این همان روایتی است که نخست وزیر اسرائیل هم به آن علاقه بسیاری نشان داده است، بلکه پای آمریکا را به یک باتلاق جدید باز کند.
رئیس جمهور جدید آمریکا اما با گفتن اینکه ایرانی ها قوی هستند این تصویرسازی را به طور کامل مخدوش کرد تا نشان دهد اینبار نمی خواهد به زمزمه هایی گوش دهد که هدفش سقوط دولت او به دره تنش زایی است، مسیری که او دست کم در خاورمیانه نمی‌خواهد یا علاقه ندارد طی کند. ترامپ سپس تمایل خود در عدم درگیری نظامی با ایران را صریح تر از گذشته به نمایش گذاشت، جایی که نوشت: گزارش‌ها درباره این که آمریکا با همکاری اسرائیل، به ایران را ضربه ویرانگر خواهد زد تا حد زیادی غیرواقعی است.
نشانه‌های این خواست رئیس جمهور حتی قبل از مراسم تحلیف هم نمایان شده بود. دونالد ترامپ ماه گذشته ویدئویی از جفری ساکس اقتصاددان مشهور آمریکایی را بازنشر کرد که در آن ساکس، نتانیاهو را فردی پلید خوانده بود که از سال ۱۹۹۵ به دنبال کشاندن پای آمریکا به جنگ‌های بی‌پایان از جمله جنگ با ایران است. شاید با توجه به این شواهد آشکار بود که ساعتی قبل از ملاقات ترامپ و نتانیاهو در کاخ سفید یک منبع عبری گفت موضوع حمله به تاسیسات ایران از دستور کار نشست رهبران آمریکا و اسرائیل حذف شده است.
مالک عمارت مارالاگو با تجربه دوره اول زمامداری خود در «واشنگتن‌دی‌سی» که با ناکامی راهبردهایش در قبال ایران به پایان رسید تلاش می‌کند گام‌های محتاطانه‌ای در برخورد با ایران بردارد. «ترامپ دوم» شاید روزهایی را به یاد می‌آورد که چطور دیگران او را تحریک کردند که از توافق هسته ای برجام خارج شود به این امید که ایران سرنگون شود. اتفاقی که باعث شد رئیس جمهور آمریکا بگوید درباره امضای آن دودل و مردد است. میلیاردر نیویورکی نمی خواهد تحت تاثیر روایت‌سازی نخبگان آمریکایی در تاکید بر گزاره ضعف ایران قرار بگیرد. ترامپ احتمالا می‌داند که ایران همچنان در منطقه پتانسیل تغییر زمین بازی را دارد.
اکونومیست هفته گذشته در گزارشی نوشت: بسیاری در اسرائیل خواهان حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران هستند، اما ایهود باراک نخست‌وزیر پیشین اسرائیل که زمانی از چنین اقدامی حمایت می‌کرد و دیگر سیاستمداران پیشین اسرائیلی معتقدند که برنامه هسته‌ای ایران اکنون بیش از آن پیش رفته و در اعماق زمین مدفون شده است که شاید نتوان آن را نابود کرد. باراک اذعان کرد: «از نظر عملی، شما نمی‌توانید به‌راحتی آنها را برای مدت قابل‌توجهی به تأخیر بیندازید.» با این حال، برخی مقامات اسرائیلی معتقدند اگر امریکا بمب‌های سنگرشکن و اطلاعات لازم را در اختیارشان بگذارد، همچنان می‌توانند آسیب جدی وارد کنند. این هفته نامه آمریکایی در ادامه نوشت: اما ترامپ درباره این استدلال متقاعد نشده است و رفتارهای اولیه‌اش نشان می‌دهد که علاقه‌ای به یک درگیری فوری با ایران ندارد.
ترامپ ظرف چند ساعت پس از آغاز به کار، برخی مقام‌های تندرویی را اخراج کرد. او سپس محافظت امنیتی برخی افراد را لغو کرد. به نوشته اکونومیست، بسیاری از منصوبان اولیه ترامپ نیز به‌شدت مخالف درگیری امریکا در خاورمیانه هستند.
این همه ماجرای کاخ سفید نبود، ترامپ با این گفته که برخی از تصمیم سازان ایرانی به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیستند روایت رسمی ۲ دهه‌ای آمریکا درباره برنامه هسته‌ای ایران را زیر سوال برد. تریتا پارسی عضو اندیشکده کوئینسی این نمای ترامپ را اینگونه توصیف کرد که «دونالد ترامپ آب سردی بر روند تفکر رایج موجود در میان روسای جمهور آمریکا ریخت.»
مواضع رئیس جمهور جنجالی آمریکا نسبتی با متن سختگیرانه، غیرواقع بینانه و کینه توزانه‌ای که در خصوص ایران امضا کرد، ندارد. ترامپ باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد همان نسخه اول خود باشد یا تجربه ناکامی که در دنبال کردن کارزار فشار حداکثری علیه ایران داشت او را تغییر داده‌است؟ زمان مشخص خواهد کرد که رئیس جمهور آمریکا در مواجهه با ایران می‌خواهد ترامپ ۲ باشد یا ترامپ ۱.
او با یادداشت خصمانه‌ای که امضا کرد فعلا ترجیح داد همان ترامپ قبلی باشد اما تاجر آمریکایی اگر آنطور که خواهان برپایی جشن در خاورمیانه است و دعا می‌کند خداوند حافظ غرب آسیا باشد، به خوبی می‌داند باید به ایران احترام بگذارد. با همه قاطعیت هایی که ترامپ در مسائل جهانی نشان می‌دهد اما درباره ایران شاید او حق دارد که مردد باشد.
