رهارود سفر دوباره نتانیاهو به آمریکا چیزی جز غافلگیری برای او به همراه نداشت و حضور مجدد بی‌بی در Oval Office حال و هوای خوب قبلی را برای قیصر اسرائیلی که از شنیدن طرح کوچاندن فلسطینی‌ها از غزه به وجد آمده بود، نداشت. برعکس! فضای دفتر ترامپ این بار برای نتانیاهو طوری سنگین شده بود که حتی از دید دوربین‌های تلویزیونی هم مخفی نماند: «به خاطر ایران».
گروه جهان: بنیامین نتانیاهو روی آسمان بود که به یکباره با برنامه فوری سفر به آمریکا مواجه شد. پرواز نخست‌وزیر اسرائیل از مجارستان راهی تل آویو بود اما بی‌بی به واشنگتن دی سی احضار شد تا در جریان خبر مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده در مسقط- مقصدی که تهران تعیین کرده- قرار بگیرد. احتمالاً ترامپ این پیام روشن را داده است: نتانیاهو حق ندارد این روند را مختل کند.
دوشنبه شب همه چیز برای جنگ‌طلب اسرائیلی معکوس شد. نتانیاهو که روزی برای برهم زدن توافق هسته‌ای راهی آمریکا می‌شد و موفق شد ترامپ را به خروج از برجام متقاعد کند حالا آنطور که جروزالم پست نوشته است «احضار» شد تا از مذاکراتی باخبر شود که کاخ سفید او را در جریان آن نگذاشته بود.
روزنامه اسرائیل هیوم گزارش داد طرف اسرائیلی از اعلام ناگهانی مذاکرات توسط ترامپ غافلگیر شد. به گفته یک منبع در هیأت اسرائیلی، «شوک کاملاً در چهره افراد نمایان بود.»
با این حال یک منبع سیاسی اسرائیلی تلاش کرد فضا را آرام کند و به این روزنامه گفت: «ما می‌دانستیم چنین تحولی ممکن است» و «این توافق، برجام ۲ نخواهد بود.»
پایگاه آکسیوس هم نوشت: «مقامات اسرائیلی می‌گویند نتانیاهو زودتر از موعد در جریان قرار گرفته است اما این وضعیت برای نخست‌وزیر شرم آور بود که بشدت از دولت‌های گذشته آمریکا به دلیل ارتباط با ایران انتقاد کرده است.»
نیویورک تایمز هم گزارش کرد: «وقتی ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده در مذاکرات با ایران شرکت خواهد کرد، بسیاری از اسرائیلی‌ها شگفت‌زده شدند. این موضع ترامپ صبح روز سه‌شنبه در صفحه اول روزنامه‌های بزرگ اسرائیل منتشر شد و کارشناسان به طور فزاینده‌ای به بررسی این اعلام غیرمنتظره می‌پرداختند.»
آشفتگی نتانیاهو
در طول حدود یک ساعت صحبت‌های ترامپ و نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل بیشتر ساکت ماند و به ترامپ اجازه داد بحث را هدایت کند.
نتانیاهو فقط تأکید کرد که اگر مسأله هسته‌ای ایران به‌صورت دیپلماتیک حل‌وفصل شود، «خوب خواهد بود». او گفت: «ما هر دو در هدف اینکه ایران به سلاح هسته‌ای دست نیابد، متحد هستیم.» بی‌بی اضافه کرد: «اگر این بتواند به‌صورت دیپلماتیک، به‌طور کامل، همان‌طور که در لیبی انجام شد، حل شود، فکر می‌کنم این چیز خوبی خواهد بود.صرف‌نظر از آنچه رخ می‌دهد، باید اطمینان حاصل کنیم که ایران به سلاح هسته‌ای دست نمی‌یابد.»
میدل ایست آی در گزارش خود پیش از ملاقات رهبران آمریکا و اسرائیل در کاخ سفید نوشت: «آمریکا حضور نظامی خود را در خاورمیانه تقویت کرده و لحن تهدید‌آمیز ترامپ علیه ایران باعث نگرانی شرکای خلیج فارسی آمریکا شده است. این پایگاه خبری به نقل از یکی از مقامات ارشد آمریکایی فاش کرد که عربستان سعودی، امارات، قطر و کویت همگی به آمریکا گفته‌اند که اجازه نخواهند داد از حریم هوایی یا خاک آنها برای حمله به ایران استفاده شود، از جمله برای عملیات سوخت‌گیری یا نجات.
یک مقام ارشد آمریکایی به MEE گفته که اسرائیل آماده است بدون کمک آمریکا به ایران حمله کند. او گفته حملات اخیر اسرائیل به سوریه به نظر می‌رسد زمینه‌سازی برای حمله به ایران بدون استفاده از حریم هوایی خلیج فارس باشد.
در نشانه‌ای از نگرانی در حلقه داخلی ترامپ، تاکر کارلسن، چهره رسانه‌ای نزدیک به ترامپ، روز دوشنبه پیش از دیدار رئیس جمهوری آمریکا به نتانیاهو نوشت که «اکنون بدترین زمان ممکن برای مشارکت ایالات متحده در اقدام نظامی به ایران است.»
ایران تنها مشکل نتانیاهو در آمریکا نبود. با وجود حمایت بی‌قید و شرط ترامپ از جنگ اسرائیل در غزه، نزدیک‌ترین متحد خاورمیانه‌ای آمریکا از ضربه تعرفه‌ای ترامپ در امان نماند و با تعرفه ۱۷ درصدی مواجه شد؛ تنها سه درصد کمتر از اتحادیه اروپا و به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از بیشتر کشورهای عربی.
نتانیاهو بلافاصله پس از ورودش، شب یکشنبه با وزیر بازرگانی آمریکا، هاوارد لوتنیک و نماینده تجاری آمریکا، دیدار کرد که نشان‌دهنده محور اقتصادی این سفر است.
خبری از تخفیف نیست
آمریکا بزرگ‌ترین شریک اقتصادی اسرائیل است و تجارت دوجانبه بین این دو در سال ۲۰۲۴ به ۳۷ میلیارد دلار رسید. در تلاش ناموفقی برای جلوگیری از اعمال تعرفه‌ها، اسرائیل یک روز پیش از اعلام سیاست جدید تعرفه‌ای ترامپ، باقی‌مانده تعرفه‌های خود بر واردات از آمریکا را لغو کرد.
در پایان ملاقات، ترامپ به نتانیاهو نگفت که حاضر است تعرفه‌های جدید را بردارد. در عوض، این موضوع را کنار گذاشت و گفت که در حال حاضر دارد پول زیادی به اسرائیل می‌دهد.(4میلیارد دلار)
نیویورک تایمز می‌نویسد: نخست‌وزیر اسرائیل از تعرفه‌های 17 درصدی که گفت از اسرائیل - یکی از اهداف کلیدی سفر او - وضع می‌شود تخفیف نگرفت و همچنین از حمایت آمریکا برای اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای ایران برخوردار نشد و در مواقعی که ترامپ به طور مفصل درباره تجارت، مهاجرت و اقتصاد ایالات متحده صحبت می‌کرد، ناآرام و کلافه به نظر می‌رسید.
دریافت چنین تعهدی (تخفیف تعرفه‌ای) یکی از اهداف کلیدی سفر نتانیاهو به همراه تأمین سلاح‌های بیشتر برای جنگ علیه حماس در غزه و برای اقدام نظامی اسرائیل در کرانه باختری بود.
لابی نه چندان موفق درباره ترکیه
در مورد ترکیه، در حالی که نتانیاهو به اختلافات تل آویو و آنکارا در شام اشاره کرد، ترامپ چیزی جز تمجید از رئیس‌جمهوری رجب طیب اردوغان نگفت و ادعا کرد که به‌واسطه رابطه شخصی‌اش با این رهبر ترک، می‌تواند اختلافات دو کشور بر سر سوریه را حل‌وفصل کند.
نتانیاهو در دفتر ترامپ به خبرنگاران گفت: «ما روابط همسایگی با ترکیه داشتیم که خراب شده و نمی‌خواهیم ببینیم که سوریه توسط هیچ‌کس، از جمله ترکیه، به‌عنوان پایگاهی برای حمله به اسرائیل استفاده شود.»
او اضافه کرد: «ترکیه کشوری است که رابطه خوبی با ایالات متحده دارد. رئیس‌جمهوری با رهبر ترکیه رابطه دارد.»
اما ترامپ فقط با اشاره به رئیس‌جمهوری ترکیه تأیید کرد «رابطه فوق‌العاده‌ای با مردی به نام اردوغان» دارد. رئیس‌جمهوری آمریکا گفت: «من او را دوست دارم، او هم من را دوست دارد و این رسانه‌ها را دیوانه می‌کند. ما هرگز مشکلی با هم نداشته‌ایم و از مسائل زیادی عبور کرده‌ایم.»
این در حالی است که برخی رسانه‌های منطقه‌ای اعلام کردند که اسرائیل در سفر نتانیاهو به واشنگتن در حال رایزنی با ایالات متحده است تا مانع فروش جنگنده‌های اف-۳۵ به ترکیه شود، این تلاشی از سوی تل آویو برای حفظ برتری کیفی نظامی‌اش در منطقه است.
در خصوص اسرا، ترامپ هیچ خبر معناداری ارائه نکرد و مستقیماً به طرح جدید مصر هم نپرداخت. اما در کنار نتانیاهو اعلام کرد که وارد مذاکرات با ایران خواهد شد.
منابع عبری نوشته‌اند: «آیا این همان چیزی بود که نخست‌وزیر انتظارش را داشت؟ در نبود بیانیه‌های صریح از سوی رئیس جمهوری که معمولاً به صراحت‌گویی معروف است، پاسخ دادن به این سؤال دشوار است.»
بشارتی در کار نبود
ترامپ به نتانیاهو وعده میانجی‌گری با اردوغان را داد-که در تلاش است کنترل سوریه را به دست بگیرد- اسرائیل هیوم می‌نویسد: «با این حال، انتظارات از رئیس جمهوری جدید آمریکا بسیار فراتر از این وعده‌ها بود؛ آنچه اسرائیلی‌ها از آن به عنوان بشارات (خبرهای خوش) یاد می‌کنند. این خود ترامپ بود که در دیدارهای گذشته چنین انتظاراتی را ایجاد کرده بود، زمانی که نتانیاهو را به‌سرعت به کاخ سفید فراخواند و به او به‌رسمیت شناختن بلندی‌های جولان و توافق‌های صلح را اهدا کرد.»
در ادامه تحولات مربوط به این سفر پرماجرا، شبکه ۱۲اسرائیل روز گذشته فاش کرد که دلیل اصلی دعوت شتاب‌زده نخست‌وزیر رژیم تل آویو به واشنگتن، تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا برای آغاز مذاکرات با جمهوری اسلامی ایران بوده است.
همزمان، سازمان رادیو و تلویزیون اسرائیل نیز از بی‌نتیجه بودن دیدار نتانیاهو با ترامپ خبر داد.
بر اساس این گزارش، سفر نخست‌وزیر اسرائیل به واشنگتن نه در حوزه کاهش تعرفه‌های گمرکی و نه در زمینه پیشبرد مذاکرات دوجانبه، به دستاورد ملموسی منجر نشد.
این سازمان همچنین اضافه کرد: «این سفر به شکلی ناگهانی و با سرعتی غیرعادی به پایان رسید که برخی تحلیلگران آن را نشانه‌ای از وجود اختلافات پنهان یا تحولات پیش‌بینی نشده در پشت صحنه روابط تل‌آویو و واشنگتن می‌دانند.»
روزنامه عبری «تایمز اسرائیل» هم نوشت: «سفر نخست‌وزیر به کاخ سفید ناامیدکننده بود، زیرا ترامپ از مذاکره با ایران خبر داد.»
