مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی با بیان اینکه ایران یکی از تولیدکنندگان مهم حبوبات در دنیا است، گفت: متوسط سرانه مصرف حبوبات در ایران حدود ۷.۸ کیلوگرم بوده که کمتر از متوسط جهانی (۱۴ کیلوگرم) است و این موضوع نشان‌دهنده نیاز به ترویج مصرف حبوبات به‌عنوان منبعی غنی از پروتئین و سایر مواد مغذی در کشور است.
جلال رحیم زاده روز دوشنبه با اشاره به ۱۰ فوریه(۲۲ بهمن) روز جهانی حبوبات، اظهار کرد: روز جهانی حبوبات توسط سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) با هدف ترویج مصرف حبوبات و تأکید بر مزایای آن در سراسر جهان نام‌گذاری شده و فرصتی برای افزایش آگاهی در مورد نقش حیاتی این گروه از محصولات در امنیت غذایی، تغذیه سالم، پایداری زیست‌محیطی و توسعه اقتصادی است.
وی با بیان اینکه حبوبات مانند نخود، عدس، لوبیا و باقلا سرشار از پروتئین گیاهی، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند، افزود: حبوبات، منبع پروتئین جایگزین گوشت بوده و به ویژه در کشورهایی که دسترسی به پروتئین حیوانی در آن‌ها محدود است، نقشی کلیدی دارند.
وی با بیان اینکه مصرف مداوم حبوبات به کاهش بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و چاقی کمک می‌کند، ادامه داد: حبوبات، گیاهانی کم‌مصرف از نظر آب بوده و در مقایسه با دامپروری، تأثیرات منفی کمتری بر محیط زیست دارند و حتی قادرند نیتروژن را تثبیت کرده و خاک را غنی سازند که این ویژگی به کاهش نیاز به کودهای شیمیایی کمک می‌کند.
رحیم زاده با بیان اینکه بهبود حاصلخیزی خاک و کاهش تخریب منابع طبیعی از دیگر مزایای کشت حبوبات است، اظهار کرد: حبوبات یک محصول راهبردی برای کشاورزان خرده‌پا و کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود که کشت آن به تنوع‌بخشی محصولات کشاورزی، بهبود درآمد کشاورزان و افزایش تاب‌آوری در برابر تغییرات اقلیمی کمک می‌کند.
وی افزود: ایران یکی از تولیدکنندگان مهم حبوبات در جهان بوده و برخی از مناطق کشور مانند آذرشهر، ممقان، لرستان، کرمانشاه و فارس، نقش کلیدی در تولید این محصولات دارند و فرهنگ غذای ایرانی نیز شامل غذاهای متنوعی بر پایه حبوبات مانند آبگوشت، آش‌ها، عدسی، خوراک لوبیا و فلافل است که اهمیت این محصولات در سفره ایرانیان را نشان می‌دهد.
وی تاکید کرد: تشویق مردم به مصرف حبوبات نه‌تنها سلامت عمومی را ارتقا می‌دهد بلکه به کاهش اثرات زیست‌محیطی و توسعه پایدار کشاورزی نیز کمک خواهد کرد.
مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی به جایگاه استان در زمینه تولید حبوبات اشاره کرد و گفت: شهرستان آذرشهر با تولید بیش از ۱۵۰ هزار تن لپه، بزرگ‌ترین مرکز تولید و مصرف این محصول در کشور بوده و حدود ۹۵ درصد لپه مورد نیاز ایران در ۱۸۰ کارگاه لپه‌سازی این شهرستان تولید می‌شود که بخشی از آن به بازارهای داخلی و برخی کشورهای همسایه صادر می‌شود.
وی با بیان اینکه آذربایجان شرقی با تولید ۱۷ درصد عدس کشور، رتبه دوم را در این زمینه دارد، افزود: در سال زراعی جاری، ۲۱ هزار هکتار از اراضی زراعی استان به کشت عدس اختصاص یافته که از این میزان، بیش از ۱۳ هزار و ۶۵۰ تن محصول برداشت شده است و شهرستان ورزقان با تولید ۱۲ درصد عدس کشور، نقش مهمی در این تولید دارد.
وی با بیان اینکه ایران در سال زراعی( ۲۰۲۱-۲۰۲۲) با تولید بیش از ۱۶۸ هزار تن نخود، رتبه نهم تولید جهانی این محصول را دارد، گفت: آذربایجان شرقی یکی از مناطق مهم تولید نخود در ایران و رتبه پنجم کشوری در این خصوص بوده و بر اساس آمارهای موجود، زارعان این استان سالانه حدود ۲۷ هزار تن نخود ازجمله ۱۳ هزار تن نخود دیم در سطح ۲۲ هزار هکتار تولید می‌شود.
رحیم زاده ادامه داد: شهرستان چاراویماق با تولید سالانه بیش از هشت هزار تن نخود، رتبه اول تولید این محصول را در استان دارد و در این شهرستان، حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی زراعی دیم به کشت نخود اختصاص یافته است.
وی از افزایش سالانه ۱۰ درصدی کشت حبوبات در استان خبر داد و اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود که در سال زراعی جاری، حدود ۴۰ هزار هکتار محصول نخود و ۲۱ هزار هکتار محصول عدس در مزارع دیم استان کشت شود.
وی با بیان این که شهر ممقان به‌عنوان قطب تولید نخودچی در جهان شناخته می‌شود، افزود: سالانه بیش از ۱۳۰ هزار تن نخودچی در این شهر فرآوری و تولید شده و ۹۵ درصد از نخودچی آجیلی کشور را تأمین می‌کند و حدود ۶۰ درصد از این محصول به ۸۰ کشور دنیا صادر می‌شود.
مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی به وضعیت تولید سایر انواع حبوبات در کشور اشاره کرد و افزود: متوسط تولید لوبیا در ایران حدود هزار و ۸۰۰ کیلوگرم در هکتار بوده که تقریبا ۲.۵ برابر میانگین جهانی (۸۱۰ کیلوگرم در هکتار) است و استان فارس با بیشترین سطح زیر کشت، رتبه اول تولید لوبیا را در کشور دارد و آذربایجان شرقی با تولید سه هزار و ۲۴۹ تن لوبیا از هزار و ۷۲۵ هکتار رتبه هشتم کشور است.
وی ادامه داد: ایران با تولید سالانه بیش از ۴۶ هزار تن باقلا در سطح ۳۶ هزار هکتار، در رتبه دوازدهم جهانی تولید این محصول قرار دارد. متوسط عملکرد تولید باقلا در ایران حدود هزار و ۲۷۸ کیلوگرم در هکتار و ۵۰۰ کیلوگرم کمتر از میانگین جهانی است.
رحیم زاده گفت: ماش یکی دیگر از حبوبات کشت شده در ایران است اما اطلاعات دقیقی درباره میزان تولید و رتبه ایران در جهان در دسترس نیست.
وی اظهار کرد: ایران در تولید حبوبات متنوعی مانند لوبیا و باقلا جایگاه قابل توجهی دارد و استان‌های مختلف با توجه به شرایط اقلیمی و خاک مناسب، در تولید این محصولات نقش مهمی ایفا می‌کنند.
