نظام ارزی چند نرخی، چالش جدی برای اقتصاد کشور

اقتصاد ایران همواره با چالش‌های متعددی مواجه بوده که یکی از مهم‌ترین آن‌ها نظام ارزی چند نرخی است. این نظام نه تنها منجر به فساد و ناکارآمدی شده، بلکه نابرابری‌های اقتصادی را تشدید کرده و مانع تحقق رشد پایدار شده است.

یکی از جنبه‌های مضر نظام ارزی چند نرخی، ظهور فرصت‌های آربیتراژ است. کالاهایی که با نرخ ارز دولتی وارد می‌شوند، با قیمت‌های بسیار بالاتری فروخته می‌شوند و سود زیادی را برای واردکنندگان و فروشندگان به ارمغان می‌آورند. در این سیستم، مصرف‌کنندگان سودی نمی‌برند و منابع ارزی کشور نیز هدر می‌روند، زیرا به جای استفاده گسترده‌تر، به جیب معدودی وارد می‌شوند.

چالش‌های موجود در نظام ارزی چند نرخی موجب شده تا تک نرخی شدن ارز و کاهش اختلاف قیمت ارز نیما و بازار آزاد به یکی از دغدغه‌های جدی دولت تبدیل شود. تک نرخی کردن ارز مزایای زیادی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به شفافیت بیشتر و کاهش رانت اشاره کرد. همچنین، ثبات اقتصادی از دیگر مزایای تک نرخی کردن ارز به شمار می‌رود که می‌تواند موجب کاهش نوسانات قیمت شود.

کارشناسان بر مضرات نظام ارزی چند نرخی تاکید کرده و آن را بلای جای اقتصاد کشور می‌دانند. یکی از مشکلات این نظام، بالا رفتن هزینه‌های تولیدکننده داخلی است که توانایی رقابت با کالاهای خارجی را ندارد. همچنین، نظام چند نرخی موجب می‌شود تا کالاهای وارداتی ارزانتر از تولید داخل باشند و دولت مجبور به تعیین تعرفه‌های گمرکی شود.

در این راستا، بسیاری از کارشناسان موافق تک نرخی شدن ارز بوده و آن را راهکاری مناسب برای حل چالش‌های موجود در اقتصاد ایران می‌دانند. بازار ارز توافقی به شرط تصمیم‌گیری واردکنندگان و فعالان اقتصادی می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در مدیریت نرخ ارز و کاهش نوسانات ارزی داشته باشد.

به عنوان جمع‌بندی، حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز، اقدامی مثبت است چرا که منجر به افزایش عرضه ارز و کاهش قیمت کالاها خواهد شد و واردکنندگان می‌توانند بدون دردسر ارز خود را از بازار تهیه کنند.