یک کارشناس بازار سرمایه به مردم توصیه کرد به جای خرید طلا از سکوهای اینترنتی که هویت مشخصی ندارند و تحت نظارت نیستند، در صندوق‌های طلا و فلزات گرانبها در بورس سرمایه گذاری کنند.
همایون دارابی اظهار داشت: سکوهای اینترنتی که اقدام به فروش طلا در فضای مجازی می‌کنند، تحت نظارت نهادهایی چون بورس یا بانک مرکزی نیستند و مشخص نیست که طلای فروخته‌شده را در خزانه‌ای سپرده کرده‌اند یا خیر.
وی یکی دیگر از مشکلات خرید از سکوهای اینترنتی را مشخص نبودن عیار واقعی طلای فروخته شده و نیز نداشتن قوانین حسابداری شفاف برشمرد و اظهار داشت: این سکوها در گذشته نیز نشان داده‌اند زمانی که قیمت در بازار جهشی می‌شود، ممکن است به خالی فروشی دست بزنند و نتوانند میزان طلایی که فروخته‌اند را به شکل فیزیکی تهیه کنند.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: در چنین شرایطی این سکوها دچار زیان‌های شدیدی می‌شوند و برای مردم مشکلاتی به وجود می‌آورند.
دارابی گفت: این در حالی است که صندوق‌های طلا در بورس به‌طور دائم تحت نظارت سازمان بورس قرار دارند و کاملاً شفاف عمل می‌کنند؛ در عین حال میزان گواهی سپرده معادل طلا در خزانه‌ها موجود است بنابراین معاملات بدون هیچ مشکلی انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه صندوق‌های طلا از کارمزد پایینی برخوردار هستند، افزود: هر ماه گزارش دارایی‌ها، بدهی‌ها و موجودی‌های صندوق‌ها به سازمان بورس ارائه می‌شود به همین دلیل ابزار خوبی است.
این کارشناس بورس خاطرنشان کرد: صندوق‌های طلا و فلزات گرانبها به دلیل تحت نظارت بودن بورس و پشتوانه‌های قوی یکی از امن‌ترین مکان‌های سرمایه‌گذاری مردم به شمار می‌روند.
کاهش رشد جهانی علت گرایش به طلا
این تحلیلگر بازار سرمایه درباره علت رشد صندوق‌های طلا در بورس طی هفته‌های اخیر، این پدیده را جهان‌شمول دانست و اظهار داشت: در همه جای جهان شاهد کاهش رشد اقتصادی و افزایش تورم هستیم که این مسئله روی بازار طلا اثرگذار است و سبب رشد تقاضا برای خرید طلا می‌شود که در ایران نیز شاهد همین رویه هستیم.
دارابی اظهار داشت: در صورتی که شرایط در بازارهای جهانی تغییر کند یعنی تورم کاهش و رشد اقتصادی افزایش یابد، اقبال به بازارهای جهانی سهام منتقل می‌شود.
وی با یادآوری اینکه اقتصاد ایران چندین سال متمادی درگیر رشد اقتصادی ضعیف و تورم حدود ۴۰ درصد بوده است، افزود: در چنین شرایطی مسئله طلا مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه گواهی‌های بورس کالا و صندوق‌های طلا چند مزیت برای سرمایه‌گذاری دارند که باعث شده بازار طلا از شکل سنتی و فیزیکی به سمت گواهی‌ها و صندوق‌ها حرکت کند، اظهار داشت: مهمترین مزیت این کار امنیت است؛ به این دلیل که اصل طلا در خزانه‌های بانک‌ها و بورس کالا موجود است و از سوی دیگر کارمزد معاملاتی این ابزارها بسیار پایین است و شامل معافیت مالیاتی نیز می‌شود.
دارابی بازار گواهی طلا در بورس را یک بازار همیشه پیوسته توصیف کرد و گفت: وقتی بازار در حالت سنتی خود دچار نوسان شدید می‌شود، معمولاً کسی نیست که طلا و سکه را بخرد، اما در بورس کالا این معاملات در جریان است.
این کارشناس بازار سرمایه امنیت، کارمزد پایین و دائمی بودن خرید و فروش‌ها را سه مزیت اصلی صندوق‌های طلا و ابزار گواهی‌های طلا و نقره مورد توجه قرار داد و اظهار داشت: اکنون نقره نیز به بازار فلزات گرانبها اضافه شده و این یک تنوع‌بخشی به ابزارهای بورس طلا است.
سکوهای فروش طلا خزانه مشخصی ندارند
دارابی اظهار داشت: اکنون مهمترین مشکلی که برای صندوق‌های طلا وجود دارد، این است که برخی از سکوهای آنلاین که تحت نظارت نیستند، فعالیت خود را آغاز کرده‌اند، به دلیل دشواری تأسیس صندوق‌های طلا در میان نهاده‌های تحت نظارت سازمان بورس باعث شده که گرایش به سمت پلتفرم‌ها به وجود بیاید که در آینده می‌توانند ریسک شدیدی را به جامعه منتقل کنند.
وی اضافه کرد: با توجه به پذیرش گواهی سپرده فلز نقره معاملات این گواهی با استقبال خوبی روبرو شده اما در حال حاضر صندوق‌هایی که بتوانند واسط میان دارایی فیزیکی و مردم عادی باشند شکل نگرفته است.
دارابی توضیح داد: مشکل اینجاست که موجودی این سکوها از نظر اندوخته طلا قابل رصد نیست و خزانه مشخصی ندارند و بنابراین اگر در آینده قیمت‌ها تغییر ناگهانی کند، ممکن است مشکلی که در پرونده سکه ثامن در سال‌های گذشته رخ داد، تکرار شود.
این کارشناس بازار سرمایه توسعه صندوق‌های طلا و صندوق‌های فلزات گرانبها در بورس را یکی از راهکارها برای جذب سرمایه خرد مردم و جلوگیری از هدایت آنها به سمت سکوهای آنلاین طلا برشمرد و گفت: اقتصاد ایران این فرصت را دارد که علاوه بر صندوق طلا و نقره، صندوق‌هایی برای پلاتین و پلادیوم و دیگر فلزات گران‌بهای رنگی همچون روی، مس، سرب و فولاد ایجاد کند.
وی توسعه صندوق‌های طلا را در گرو ابطال مصوبه الزام سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومانی دارایی دانست و با اشاره به محدودیت‌های موجود در مسیر توسعه صندوق‌های طلا گفت: سبدگردان‌ها برای تأسیس صندوق طلا بایستی سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومانی داشته باشند که در حال حاضر تعداد کمی از سبدگردان‌ها چنین سرمایه‌ای را در اختیار دارند.
دارابی ادامه داد: با توجه به اینکه عمده سبدگردان‌ها یعنی بیش از ۷۰ درصد آنها بعد از سال ۱۳۹۹ تأسیس شدند و در دوره فعالیتشان با مشکلات و موانع زیادی از جمله شرایط نامناسب بورس و اوراق بهادار روبرو بودند تأمین این سرمایه در حال حاضر یک مشکل اساسی است و همین باعث شده که تعداد صندوق‌های طلایی که در بازار وجود دارند، محدود باشند و در واقع بخش خصوصی عملاً دسترسی کمی به امکان تأسیس صندوق‌های طلا داشته باشد.
وی اضافه کرد: همچنین برای تأسیس صندوق نقره هنوز مجوزی صادر نشده اما امید است که صندوق‌های نقره مشمول سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومانی نباشد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه تعداد کمی از صندوق‌ها این پشتوانه مالی را دارند، افزود: اکنون تقاضای قابل ملاحظه‌ای برای سرمایه‌گذاری در طلا وجود دارد و باید به این نیاز در بازار سرمایه پاسخ داد زیرا در غیر این صورت متقاضیان به سمت خرید از برخی سکوهای فروش فاقد مجاز منحرف می‌شوند.
دارابی افزود: در صورتی که سازمان بورس سرمایه ۳۵ میلیارد تومان سبدگردان‌ها را برای صندوق طلا و فلزات گران‌بهای دیگر تعیین کند، به طور مجدد با ایجاد صندوق‌های جدید امکان استفاده آحاد مردم از ابزارهای امن، تحت نظارت و با هزینه کم فراهم می‌شود.
وی تصریح کرد: وقتی ما صندوق‌های طلا با هویت مشخص داشته باشیم ابزارهای مبتنی بر طلا از جمله پیش خرید کردن، سرمایه‌گذاری در معادن، قرض دادن (لنتک‌ها) یا تسهیلات روی طلا با وثیقه کردن این گواهی‌ها و صندوق‌های طلا امکان‌پذیر می‌شود.
وی افزود: همچنین با این کار بخشی از مشکلات ما برای تأمین تسهیلات خرد برای مردم از طریق این صندوق‌ها از طریق گواهی‌های سپرده فلزات گرانبها قابل حل شدن خواهد بود.
این کارشناس بازار سرمایه توصیه کرد: اکنون ماهانه تمامی صورت‌های صندوق‌های طلا در سایت کدال (سایت رسمی افشای اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار) در دسترس است و مردم می‌توانند از وضعیت این صندوق‌ها در مورد بدهی‌ها و دارایی‌ها که چه میزان شمش و سکه دارند، مطلع شوند.
