سامانه نیما چند روزی است که به فعالیت هفت ساله خود پایان داده است اما از آنجا که نرخ های نیمایی مبنای محاسبه ارز مسافرتی بود، هنوز مشخص نیست که از این پس ارز مسافرتی آیا با نرخ ارز تجاری به هموطنان فروخته خواهد شد یا خیر؟
ارز مسافرتی همیشه یکی از مسائل چالش‌برانگیز در دولت‌های مختلف بوده که سابقه آن به تیر ماه ۱۳۶۴ و تخصیص ۳۰۰ دلار به مسافران خروجی کشور بازمی‌گردد. از سال ۱۳۹۰ سهمیه سالانه ارز مسافرتی از ۲ هزار دلار به هزار دلار کاهش یافت و برای مسافران عراق و سوریه ۴۰۰ دلار در نظر گرفته شد؛ این سهمیه به همه مسافران جاده‌ای، ریلی، دریایی و هوایی داده می‌شد. در سال ۱۳۹۶ تخصیص ارز مسافرتی از سهمیه‌های ارزی بانک مرکزی حذف شد و از سال ۱۳۹۷ به دلیل تحریم‌ها و لزوم مدیریت منابع ارزی، اعطای ارز مسافرتی با نرخ یارانه‌ای تا سقف ۵۰۰ دلار برای یک بار در سال آغاز شد. این ارز در شعبه بانک ملی در فرودگاه امام خمینی (ره) ارائه می‌شد.
با جایگزینی بازار ارز تجاری به‌جای نیما و تعیین نرخ‌ها بر اساس عرضه و تقاضا، وضعیت تخصیص ارز مسافرتی به شرح زیر است:
- سیاست تخصیص ارز مسافرتی کماکان به روال قبلی ادامه دارد.
- نرخ فروش ارز مسافرتی برابر با نرخ مندرج در سامانه معاملات الکترونیکی ارز است که به همراه کارمزدها از مسافر دریافت می‌شود.
- ارز مسافرتی پس از گذر از گیت‌های خروج از کشور به مسافر تحویل داده می‌شود.
- بانک‌های ملی ایران، سامان و ملت از جمله بانک‌های اعطای ارز مسافرتی هستند، اما درخواست آن از بانک ملی به‌صورت غیرحضوری و از طریق اپلیکیشن بله امکان‌پذیر است.
- سهمیه ارز مسافرتی ۵۰۰ یورو یا دلار برای هر شخص در سال است و تنها به مسافران هوایی تعلق می‌گیرد.
- با پایان فعالیت نیما و رسمیت یافتن بازار ارز توافقی، عرضه ارز خدماتی در چارچوب مصارف ارزی خدماتی از طریق سامانه ارز خدماتی با نرخ بازار ارز تجاری تامین می‌شود.
- ارز مسافرتی به افراد زیر ۵ سال و ایرانیان مقیم خارج از کشور تعلق نمی‌گیرد و در بازار رسمی هر دلار آمریکا ۶۸ هزار و ۴۶۸ تومان و هر یورو ۷۱ هزار و ۳۵۸ تومان است.
- خرید ۵۰۰ دلار یا یورو ارز مسافرتی از بازار رسمی به سود شهروندان خواهد بود.
علی سعیدی، مدیرعامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران، اعلام کرده بود که ۱.۱ میلیارد دلار برای ارز خدماتی در نظر گرفته شده که با نرخ توافقی تامین مالی می‌شود.
